4.        Sprzątanie brzegów jeziora.

            W czasie  trwania projektu zorganizowaliśmy dwie wielkie ogólnoszkolne  akcje związane szczególnie ze sprzątaniem brzegów całego jeziora Kłodno i terenów nadjeziornych. Było to : Światowy Dzień Ziemi 2015 przeprowadzony 24 kwietnia oraz Dzień Ryby 2015 przeprowadzony 10 czerwca. Linia brzegowa podzielona była pomiędzy uczniów 6 klas gimnazjum (165 uczniów) oraz 6 klas szkoły podstawowej i tzw. zerówek (235 uczniów).

Sprzątanie brzegów jeziora Kłodno i jeziora Białego miało również miejsce podczas każdorazowego  wyjścia młodzieży na grupowe zajęcia terenowe oraz podczas patroli ekologicznych składających się każdorazowo z co najmniej pięciu osób i wyruszających na wybrany odcinek trasy wokół jeziora Kłodno,  raz w miesiącu /od października do kwietnia /

Grupa młodych turystów ze Szkolnego Koła Krajoznawczo-Turystycznego w ramach realizacji  zadań z karty pracy dotyczącej „Ścieżki przyrodniczo-krajoznawczej dookoła jeziora Kłodno” również podjęła trud sprzątania terenów nadjeziornych.

W ramach prowadzonych akcji ekologicznych  ustawione zostały tablice informacyjne z prośbami dotyczącymi zachowania czystości nad jeziorami. Efektem zbierania były zawsze pełne worki śmieci, chociaż należy podkreślić, że jest ich dużo mniej niż w latach poprzednich. Ogółem zebrano 25 worków śmieci o pojemności 120 litrów.

5.        Inwentaryzacja punktów konfliktowych wokół jeziora.

Najbardziej konfliktowymi punktami wokół jeziora Kłodno są miejsca w których został ograniczony swobodny dostęp do linii brzegowej jeziora , z przepisów prawa wodnego jasno wynika, że prawo zabrania grodzenia plaż i brzegów zbiorników wodnych - wszelkie ogrodzenia muszą kończyć się 1,5 m od wody . Wszystkie te miejsca podczas jesiennego i wiosennego rekonesansu ekologicznego zostały zlokalizowane oraz naniesione na mapę i przedstawione w Urzędzie Gminy w Chmielnie. Podczas wiosennego obejścia jeziora sprawdzono także miejsca gdzie dawniej istniały „dzikie” wysypiska śmieci oraz nielegalne odprowadzania ścieków do jeziora Kłodno. Stwierdzić należy, że pod tym względem bardzo znacznie poprawił się stan czystości strefy brzegowej, gdyż odnotowano zaledwie jedno miejsce z niewielkim wysypiskiem. Wiąże się to na pewno z wprowadzeniem tzw. ustawy śmieciowej oraz z realizacją nowej inwestycji mającej na celu podniesienie mostu na rzece Raduni w miejscowości Zawory. Podkreślić należy, że jednak w wielu miejscach wzdłuż strefy brzegowej występuje nadal:

•          niczym nie uzasadniony rozwój budownictwa , przede wszystkim obiektów pseudo rekreacyjnych ,takich jak stanice wodne lokalizowane nad samym brzegiem jeziora;

•          niekontrolowane rozprzestrzenianie się zabudowy/ośrodek windsurfingu/;

•          zanieczyszczanie wód jeziora poprzez spływ powierzchniowy z użytków rolniczych;

•          prywatne zawłaszczanie wolnego dostępu do linii brzegowej;

•          dokonywanie zmiany przebiegu linii brzegowej;

•          budowanie bez pozwoleń pomostów i kładek;

Wszystkie te przypadki zostały zinwentaryzowane i wraz z opisem miejsca występowania przekazane władzom samorządowym gminy Chmielno oraz przedstawicielowi dzierżawcy jeziora Kłodno-firmie Radbur z Somonina-panu Adamowi Wójtowiczowi.

            Przyznać należy, że po naszej interwencji umożliwiono swobodny dostęp do brzegu jeziora poprzez usunięcie nielegalnych ogrodzeń oraz tablic z napisem TEREN PRYWATNY.

 

6.        Działania edukacyjne.

W ramach działań edukacyjnych 24 kwietnia 2015 roku zorganizowany został happening ekologiczny  pt „Najwyższa pora ratować nasze jeziora”, którego celem była:

•          edukacja ekologiczna oraz upowszechnianie idei ochrony przyrody,

•          poznawanie chronionych gatunków roślin i zwierząt występujących w KPK

•          wdrażanie do bezpośredniej obserwacji otaczającej rzeczywistości przyrodniczej,

•          uwrażliwianie uczniów na przyrodę poprzez twórczość artystyczną,

•          kształtowanie postaw proekologicznych oraz budzenie poczucia odpowiedzialności         najbliższe otoczenie.

            Formy realizacji były następujące:

•          lekcje nad jeziorami przeprowadzone przez wychowawców klas;

•          przemarsz ulicami miejscowości połączony z rozdawaniem ulotek;

•          wreczenie petycji Wójtowi Gminy Chmielno;

•          gry i zabawy nad wodą;

•          zajęcia warsztatowe przeprowadzone przez pracowników Kaszubskiego Parku ;

•          warsztaty z ichtiologiem z firmy Radbur oraz pracownicami LGR-u;

•          wycieczki szlakami turystycznymi nad jeziorami;

•          konkursy na plakaty o znaczeniu jezior dla człowieka;

•          opracowanie zasad zachowanie się nad jeziorami ;

•          akcja sprzątania brzegów naszych jezior.

16 kwietnia 2015 roku uczniowie wraz z opiekunami odbyli wyjazdowe warsztaty do Firmy Radbur w Somoninie, gdzie zajęcia pod tytułem „Skąd  się biorą ryby?” poprowadził ichtiolog, który wylęgarni ryb omówił sposoby  pozyskiwania narybku  służącego do zarybiania naszych jezior, nauczył rozpoznawania gatunków ryb jeziornych , a także omówił przygotowania  do Święta Ryby. Zapoznał także uczniów z zasadami racjonalnej gospodarki rybnej na akwenach jeziornych.

20 maja 2015 roku w ramach działań edukacyjnych wzięliśmy udział w imprezie pt.„Młodzi badacze ratują kaszubskie jeziora” organizowanej przez  Stację Limnologiczną Uniwersytetu Gdańskiego.

 

23 maja 2015 roku uczniowie  klas II gimnazjum byli uczestnikami EKO-PIKNIKU EKOLOGICZNEGO w Gdyni związanego z dziedziną ochrony środowiska. Podjęte w ramach pikniku działania miały na celu aktywną edukację ekologiczną młodzieży, kształtowanie proekologicznych zachowań oraz podniesienie świadomości ekologicznej, likwidację stereotypowego podejścia do problemów ochrony środowiska oraz umożliwienie rozwijania nowych pasji i zainteresowań naukami technicznymi i przyrodniczymi w odniesieniu do ochrony zasobów naturalnych. Dzięki zajęciom prowadzonym w ramach Pikniku dzieci i młodzież miały szansę kształtować swoje umiejętności w różnych strefach, mogły odkrywać swoje talenty i pasje, poszerzać swoją wiedzę z odmiennych dziedzin, szczególnie z zakresu ochrony środowiska oraz nawiązywać nowe znajomości z rówieśnikami o podobnych zainteresowaniach.

W programie były m.in.

• gra terenowa „Bioróżnorodność – poznaj by zachować”
• czytelnia na trawie – bajki, wiersze… o raku i nie tylko
• rozstrzygnięcie konkursu  literacko-przyrodniczym „RAK NA TAK”
• strefy edukacji i relaksu , gry i zabawy 

Udział w pikniku został zorganizowany w miejsce planowanego wyjazdu uczniów na zajęcia  w Politechnice Gdańskiej. Zmiana wynikła z przyczyn niezależnych od nas, głównie z powodu braku warsztatów zgodnych z tematyką realizowanych zadań konkursowych i bardzo dużą liczebnością naszej  grupy.

10 czerwca 2015 roku uczniowie brali udział w pikniku ekologicznym z okazji Dnia Ryby pod tytułem „Dzieci i ryby proszą o głos . Wśród zadań do  wykonania były m.in.:

-prace plastyczne o tematyce jeziornej;

-układanie ryb z nakrętek;

-czytanie bajek o rybaku i złotej rybce;

- śpiewanie szantów;

- dlaczego należy jeść ryby czyli o walorach zdrowotnych ryb;

-rozpoznawanie gatunków ryb jeziornych;

-układanie wierszyków o rybach;

-łowienie rybek za pomocą wędki;

-udział w grach i zabawach zręcznościowych;

-udział w konkursach wiedzy ekologicznej;

-układanie próśb ryb do ludzi.

Piknik połączony był również z zarybianiem jeziora Kłodno oraz ustawianiem tablic z prośbami do mieszkańców i turystów odnośnie ochrony wód jeziora Kłodno. Uczniowie posprzątali również strefę brzegową jeziora.

W miesiącu czerwcu, pod koniec roku szkolnego rozstrzygnięte zostały  ogłoszone wcześniej w szkole konkursy:

-fotograficzny „Jezioro Kłodno-nasza sprawa”” w ramach XXI Konkursu Wiedzy o Kaszubach dla uczniów szkoły podstawowej i gimnazjum;

-plastyczny na logo jeziora Kłodno-dla uczniów gimnazjum;

-plastyczny pt. Podwodny świat jeziora dla uczniów szkoły podstawowej;

 Dokonano Ich podsumowania, a autorom najlepszych prac rozdano dyplomy oraz nagrody książkowe.

 

7.        Przygotowanie i przeprowadzenie działań dla społeczności lokalnych.

 

-społeczność lokalną poinformowano w lokalnej prasie (Dziennik Bałtycki) i portalu internetowym www.szwajcaria-kaszubska.pl o przeprowadzaniu działań ekologicznych  dotyczących jeziora Kłodno;

- w miesiącu marcu przygotowana i wydrukowana została  ulotka  pod tytułem „Instrukcja obsługi jeziora Kłodno” będąca praktycznym poradnikiem dla mieszkańców oraz turystów, zawierająca najważniejsze aspekty ochrony wód jezior Kłodno (rozdawana w ramach naszych akcji informacyjno-edukacyjnych, znalazła się ona w każdym ośrodku wypoczynkowym oraz w punkcie informacji turystycznej, domu kultury i siedzibie Lokalnej Grupy Rybackiej;

- 24 kwietnia 2015 roku roku przeprowadzony został happening z okazji Światowego Dnia Ziemi pod hasłem „Najwyższa pora ratować nasze jeziora” podczas którego młodzież gimnazjalnych klas II w marszu przez miejscowość wykrzykiwała hasła nawołujące do ochrony wód jezior chmieleńskich, rozdawała ulotki oraz złożyła petycję na ręce wójta gminy dotyczącą potrzeby odgrodzenia przejść  nad brzegiem jezior;

W zorganizowanym 10 czerwca pikniku ekologicznym z okazji Dnia Ryby pod hasłem „Dzieci i ryby proszą o głos” udział wzięli rodzice uczniów oraz zaproszeni goście i radni Rady Gminy z komisji oświaty. Wszyscy oni brali udział w konkursach i zabawach przygotowanych przez dzieci i młodzież.

Na 22 czerwca 2015 roku przygotowane zostało przez młodzież spotkanie od hasłem „Jezioro Kłodno – nasze jezioro” podsumowujące działania ekologiczne dotyczące jeziora Kłodno oraz prezentujące wyniki konkursów: plastycznego, konkursu na logo jeziora i fotograficznego na które zaproszono rodziców uczniów, nauczycieli, pracowników Kaszubskiego Parku Krajobrazowego, dyrektora Wydziału Rolnictwa i Ochrony Środowiska Starostwa Powiatowego w Kartuzach, pracowników Firmy RADBUR z Somonina , pracowników Lokalnej Grupy Rybackiej, Wójta Gminy Chmielno i pracowników Urzędu Gminy w Chmielnie oraz organizacji ekologicznych i pozarządowych. Zaprezentowane została wystawa fotograficzna najlepszych zdjęć konkursowych, prace plastyczne , a także  3 prezentacje oddające charakter prowadzonych działań podczas realizacji zadania konkursowego:

I prezentacja pt. „Najwyższa pora ratować nasze jeziora”

II prezentacja pt. „Nasze działania ekologiczne w ramach realizacji zadania konkursowego „Jezioro Kłodno-nasza sprawa”

III prezentacja pt. „Jezioro Kłodno-zagrożenia ekologiczne”

 

8.        Podsumowanie działań

Bezpośrednio w realizacji zadań konkursowych zaangażowanych zostało prawie 500 osób /400 uczniów zespołu Szkół oraz około 100 mieszkańców Chmielna i okolic. Odbiorcami pośrednimi tych działań byli również ludzie mieszkający w  bezpośredniej strefie przylegającej do jeziora Kłodno. Mieszka ich tu wg. danych Urzędu Gminy w Chmielnie  z dnia 31 grudnia 2014 roku : w Chmielnie -1857 mieszkańców, a w Zaworach – 458 mieszkańców

Największy udział w realizacji działań konkursowych  mieli  oczywiście uczniowie klas II gimnazjum dla których była to realizacja gimnazjalnego projektu edukacyjnego. Ilość uczestników poszczególnych akcji ekologicznych przedstawia się następująco:

-w happeningu ekologicznym z okazji Światowego Dnia Ziemi-400 uczestników;

-w pikniku ekologicznym nad jeziorem Kłodno z okazji Dnia Ryby-350 uczestników;

-w inwentaryzacji i patrolach ekologicznych-52 uczestników;

-w konkursie fotograficznym-45 uczestników;

-w konkursie plastycznym-200 uczestników;

-w podsumowaniu projektu-80 uczestników.

Główni uczestnicy zadania konkursowego czyli uczniowie klas II gimnazjum pod opieką nauczycieli: biologii i geografii, w czasie zajęć terenowych realizowali główne zadania konkursowe, takie jak monitoring jakości wody, monitoring antropopresji i inwentaryzacja przyrodnicza i antropogeniczna. Pomagali im wszyscy wychowawcy klas oraz nauczyciele matematyki i informatyki. Uczniowie wraz z opiekunami dokonali również podsumowania realizacji projektu i przygotowali trzy prezentacje dotyczące realizacji zadań konkursowych oraz jeziora Kłodno zaprezentowane podczas czerwcowego podsumowania realizacji zadań konkursowych. Wspólnie uznaliśmy, że istnieje potrzeba prowadzenia dalszych działań w celu ochrony wód jezior chmieleńskich , w tym szczególnie jeziora Kłodno będącego najważniejszym zbiornikiem wodnym dla celów rekreacyjno-wypoczynkowych mieszkańców Chmielna i przyjeżdżających turystów. Dlatego też w dalszym ciągu będziemy opiekować się naszymi jeziorami, a szczególnie jeziorem Kłodno.

Sprawozdanie z realizacji zadania konkursowego oraz prezentacja działań ekologicznych została umieszczona na stronach internetowych: www.szwajcaria-kaszubska.pl oraz zschmielno.edupage.org.

Dziękujemy bardzo Wojewódzkiemu Funduszowi Ochrony Środowiska i gospodarki Wodnej w Gdańsku za otrzymane dofinansowanie, które pozwoliło na realizację naszych działań ekologicznych.

PREZENTACJA: JEZIORO KŁODNO - NASZA SPRAWA: Jezioro_Kodno-nasza_sprawa.pptx